Przewód pokarmowy królików

     Hodowcy królików wielokrotnie popełniają błędy w żywieniu swoich podopiecznych. Nieodpowiednia ilość, zły skład zadawanych pasz, bardzo często przyczynia się do powstawania różnorodnych chorób królików bądź także ich śmierci. Aby nie dopuścić do takich sytuacji, hodowca królików powinien znać wewnętrzną budowę oraz czynności przewodu pokarmowego swoich podopiecznych. Taka wiedza może być pomocna do właściwego rozpoznania niektórych ważniejszych schorzeń oraz do poznania przyczyn padnięcia cennych sztuk rozpłodowych we własnej hodowli. Można dzięki temu także zapobiec poważnym stratom powodowanych przez
rozpowszechnianie się groźnej choroby zaraźliwej.

     Przewód pokarmowy królika jest bardzo silnie rozwinięty co umożliwia mu pochłanianie ogromnych ilości pokarmu. Długość jelit, oprócz żołądka oraz przełyku przekracza częstokroć 5 metrów (u człowieka wynosi od 7 do 8 metrów). Długość jelit to mniej więcej dziesięciokrotna długość całego ciała królika (liczona od początku nosa do końca ogona).

     U królików typu mięsnego, a zwłaszcza olbrzymów, przewód pokarmowy jest stosunkowo jeszcze dłuższy niż u innych typów. Jelito ślepe czasami dochodzi u królika do przeszło półmetrowej długości, wyrostek robaczkowy zaś od 12 do 15 cm. Jelito grube razem z jelitem prostym (odbytnicą) jest dwa razy dłuższe niż cały królik . Żołądek królika może pomieścić na raz do 50cm? zadawanej w karmidłach paszy. Z gruczołów mających związek z trawieniem obok slinianek oraz trzustki, szczególnie silnie rozwinięta bywa wątroba, której to ciężar może wynosić nawet do 4% wagi żywej królika. Na wewnętrznej powierzchni wątroby można zauważyć duży woreczek żółciowy.

     Pierwszy odcinek przewodu pokarmowego królika stanowi jama ustna zamknięta od zewnątrz policzkami, wargami oraz linią zębów. Od tyłu łączy się ona z gardłem i przełykiem. Na dnie jamy ustnej leży język, sklepienie jej stanowi podniebienie. Uzębienie królika składa się z 6 zębów siecznych, czyli siekaczy oraz 22 zębów trzonowych. Królik nie posiada kłów. W szczęce górnej wyrastają cztery zęby sieczne (z tego dwa większe w przednim szeregu i dwa drobne w drugim, które są ukryte za przednim), w szczęce dolnej zaś tylko dwa żeby sieczne. Zęby sieczne królików mają korzeń otwarty i cały czas rosną. Z tego powodu króliki cały czas muszą gryź coś twardego w celu ścierania zębów, ponieważ inaczej zęby te mogłyby wyrosnąć do takich rozmiarów, iż uniemożliwiłyby zwierzęciu pobieranie pokarmu.

     Siekacze królików, są pokryte od przodu jedynie twardym szkliwem, więc przy ścieraniu stale się samoczynnie ostrzą. Dlatego nie jest właściwym rozwiązaniem podawanie zwierzętom wyłącznie miękkiej karmy, ponieważ nie będą miały jak ścierać zębów. Gdy króliki nie będą miały na czym ścierać zębów, zaczną niszczy klatkę, ponieważ same będą szukać sposobu na swoje zęby. Króliki posiadają w górnej szczęce z każdej strony po 6 zębów trzonowych (ostatni z nich jest bardzo mały), w dolnej szczęce znajdują się po pięć zębów z każdej ze stron. Trzy pierwsze zęby trzonowe u góry i u dołu, wyrastają z każdej strony już w uzębieniu mlecznym, z którym królik przychodzi na świat, później one ulegają zmianie, dlatego nazywają się zębami
przedtrzonowymi. Pozostałe zęby trzonowe wyrastają od razu jako zęby
stałe. Królik łącznie posiada 28 zębów, z tego 16 zębów w szczęce górnej
i 12 zębów w szczęce dolnej.

     W jamie ustnej królika znajduje się ślina, która jest wytwarzana przez 3 pary gruczołów ślinowych (ślinianki). Jest to pierwszy z soków trawiennych organizmu, na który natrafia pobrany pokarm. Ruchy języka ułatwiają połykanie naślinionego pokarmu, po czym przez przełyk pokarm dostaje się do żołądka. W żołądku dochodzi do dokładnego wymieszania zjedzonego pokarmu z sokiem żołądkowym, zakwaszenie jej i częściowy dalszy jej rozkład. Powstała papka pokarmowa przechodzi do jelit. Ostateczne strawienie pokarmu i wyciągnięcie z niego soków odżywczych dla organizmu zachodzi w jelitach. Tu pod wpływem soku trzustkowego oraz żółci i soków wytwarzanych przez jelita (soków jelitowych) pożyteczne dla organizmu składniki pokarmu rozkładają się ostatecznie i zostają wchłonięte, natomiast części, których królik nie może już wykorzystać, zostają wydalone z kałem w postaci znanych powszechnie "bobków" króliczych. Kał królików zawiera wszelkie odpadki, które powstają przy procesie trawienia, jak złuszczone nabłonki jelitowe i resztki zużytych soków trawiennych.

     W procesie trawienia pokarmu, pomagają królikowi żyjące w jego przewodzie pokarmowym, a w szczególności w jelicie ślepym, drobnoustroje, które rozkładają błonnik. W jelitach królika wyróżniamy jelito cienkie, w którym zachodzą główne procesy trawienia, jelito ślepe, w którym rozkłada się błonnik zawarty w wielkich ilościach w paszach, a zwłaszcza w paszy słomiastej (z jelitem ślepym łączy się wyrostek robaczkowy). Ostatnią częścią przewodu pokarmowego królika jest jelito grube i jelito proste(odbytnica). W tej części przewodu pokarmowego, którego długość przewyższa dwukrotnie długość całego ciała królika, następuje ostatecznie wyzyskanie pokarmu,
odciągnięcie z niego wody oraz uformowanie gałek kału, tak typowych dla królików.