Rasy królików

      Króliki domowe pochodzą od jednego gatunku dzikiego, ale w skutek zabiegów hodowlanych człowieka, bądź też samorzutnie wytworzyło się ich szereg ras, czasami bardzo różniących się miedzy sobą. Wielką różnorodność stwierdzamy zwłaszcza pod względem ogólnej wielkości, umaszczenia, budowy okrywy (sierści), proporcji sylwetki a wreszcie kształtu głowy i wielkości uszu. Budowa ciała wewnętrzna wykazuje o wiele mniejsze różnice. Pod względem ogólnej budowy ciała i poszczególnych jego części króliki stanowią raczej jednolity materiał.

      Różnice wielkości występujące pomiędzy rozmaitymi rasami królików bywają jednak wprost ogromne. Wystarczy porównać np. polskiego gronostaja, prawdziwego karzełka pomiędzy królikami, nie przekraczającego 1,25 kg wagi żywej, z olbrzymem belgijskim, dorastającym nawet do 9 kg wagi żywej. Podobna różnorodność występuje w umaszczeniu. Obok królików maści "dzikiej" oraz czarnych istnieją rasy białe, zarówno albinosy nie wytwarzające w ogóle barwnika poza hemoglobiną, o zupełnie białej sierści, różowej skórze i czerwonych oczach (np. królik biały polski), jak i całkowicie białe króliki niealbinotyczne, niebieskookie (białe wiedeńskie) albo czarnookie (białe mazurskie).

      Występują także rasy królików srokatych (plamistych). Inny układ ciemnych plam na białym futerku widzimy np. u srokaczy angielskich, a inny u niemieckich. Białe o czarnych uszach, nogach, ogonie oraz pyszczku są króliki gronostaje rosyjskie. Króliki holenderskie maja przód ciała i tylne stopy białe. Uszy, plamy na policzkach i tylna część tułowia (z wyjątkiem końca stopy i pazurków) są rozmaicie zabarwione, najczęściej na barwę żółtą. Króliki japońskie są niesymetrycznie trójbarwne łaciaste.

      Występują także króliki mające futerka szare, popielate, srebrzyste, płowe, niebieskie, brązowe oraz całkowicie szare i czarne podpalane. Głowa większości królików jest owalna, lekko wydłużona, o prawie równym profilu. Tylko u tzw. królików baranów głowa jest wyraźnie garbonosa.

      Długość uszów królików zazwyczaj nie wiele przekracza długość głowy. U niektórych ras jak np. u polskich gronostajów, uszy powinny być krótsze niż głowa, a przy tym koniecznie sztywno stojące ku górze. Dla innych ras typowe jest zwisanie jednego ucha, podczas gdy drugie trzymają uniesione w górę, albo np. u angielskich baranów długie i szerokie uszy zwisają luźno po obu bokach głowy. U typowych sztuk tej rasy, nie mającej już zresztą znaczenia gospodarczego, szerokość ucha przekracza niekiedy 15 cm, gdy łączna długość uszu, mierzona przez grzbiet głowy, dochodzi tu do 65 cm.

      Duże różnice możemy zauważyć również w budowie i w charakterze sierści królików. Obok królików o krótkiej, gładko przylegającej sierści ogółu ras futerkowych, złożonej z tzw. przez hodowców ości i z puchu tworzącego spodnie podszycie futerka, są także angory porośnięte długą falistą wełną, upodabniającą je na oko jak gdyby do puszystych zarękawków.

      Odrębną grupę stanowią też króliki reksy o nabitej, gęstej krótkowłosej okrywie puchowej (bez włosów ościstych). Skórki tej grupy ras nadają się szczególnie dobrze do wyrobu imitacji cennych futer szlachetnych, gdyż nie potrzeba podawać ich kłopotliwemu procesowi mechanicznego "epilowania", tj. usuwania "ości", koniecznemu przy uszlachetnianiu skórek wszystkich ras królików.

      Wśród pogłowia królików hodowlanych w Polsce poważną ilość stanowią jednak zwierzęta bezrasowe, pospolite, wytrzymałe, odporne oraz mało wymagające, ale drobne i o niejednolitym typie, które nie przynoszą większych korzyści gospodarczych, przeciwnie sprawiające często kłopot przez podkopywanie się długimi tunelami pod podłogę budynków gospodarskich. Znacznie większe korzyści przynoszą zwierzęta rasowe, które dają cenne skorki futerkowe lub wełnę i większe ilości drobnego mięsa.

      W Polsce rasami popieranymi są: barany francuskie, szynszyle, wiedeńskie, niebieskie, wiedeńskie białe, białe polskie średnie, srebrzyste francuskie, czarne podpalane i angory.

      Do najważniejszych ras królików typu mięsnego zaliczamy przede wszystkim popierane w Polsce barany francuskie oraz olbrzymy belgijskie, zwane też flandryjskimi.

      Spośród ras futerkowo-mięsnych i futerkowych wyróżniają się króliki: szynszyle, niebieskie wiedeńskie, srebrzyste francuskie (szampańskie), czarne podpalane oraz niektóre rasy czysto białe, takie jak białe wiedeńskie oraz białe polskie średnie.

      Królikami wełnodajnymi są wyłącznie angory. Hodowla reksów o rozmaitych odmianach barwnych straciła wiele na znaczeniu. Przyczyniło się do tego wynalezienie ulepszonych maszyn oraz skubarek ułatwiających bardzo odpowiedni przerób innych futer. Stwierdzono że reksy maja większe wymagania co do żywienia i pielęgnowania oraz odznaczają się mniejszą odpornością oraz niedużą płodnością. To przyczyniło się do zniechęcenia wielu amatorów aby hodować króliki tej rasy.